DBC Deep Dive - Een jaar na de val van FTX: SBF veroordeeld
Dit artikel is onderdeel van de reeks #DBCDeepDives over Digital Assets en Web3 in samenwerking met Descryptor.
In november 2022 veroorzaakte de ondergang van cryptobeurs FTX een grote crisis op de cryptomarkt. De koersen stortten in en het vertrouwen in de sector kwam verder onder druk te staan. Deze gebeurtenis, gekenmerkt door een reeks snelle en dramatische ontwikkelingen, resulteerde in de spraakmakende rechtszaak tegen Sam Bankman-Fried (SBF), de oprichter van FTX.
De crash van FTX begon toen naar buiten kwam dat er een groot gat in de balans van FTX zat, wat leidde tot verdenking van significante financiële onregelmatigheden. Dit werd versterkt toen Binance, een andere grote crypto-exchange, eerst voorstelde om FTX over te nemen, en zich na inzage in de boeken terugtrok.
Het faillissement veroorzaakte een schokgolf in de cryptowereld en daarbuiten. In de daaropvolgende rechtszaak werd SBF beschuldigd van diverse fraude- en samenzweringsvergrijpen. De verdediging probeerde aan te tonen dat Bankman-Fried niet met opzet fraude pleegde, maar veeleer het slachtoffer was van een reeks slechte beslissingen. Echter, na een proces van slechts vijf weken, werd hij schuldig bevonden aan alle zeven aanklachten. Volgens het OM was de korte doorlooptijd van de juridische procedure ook een sterk signaal dat fraude en malversaties binnen het financiële systeem snel en doeltreffend worden aangepakt, of het nu in de traditionele financiële wereld of in de cryptosector is.
Het is nu aan de rechter om de strafmaat te bepalen. Daartoe hanteert hij een vaste formule en matrix die leiden tot een score die zich vertaalt naar een aantal maanden of jaren gevangenisstraf. Deze score kan variëren van 200 maanden tot levenslang voor elk vergrijp. Zou de rechter voor alle vergrijpen de maximale straf kiezen, dan verdwijnt SBF voor 115 jaar achter de tralies.
Niet alleen pijnlijk voor de cryptosector
De val van FTX en SBF was niet alleen pijnlijk voor de cryptosector. Balaji schrijft in een uitgebreid artikel dat het ook het falen van politici, journalisten en toezichthouders pijnlijk duidelijk maakte. En dat het uiteindelijk “crypto-twitter” was dat de malversaties van FTX en Bankman-Fried boven water haalde.
SBF was de op een na grootste donateur van de Democratische partij, na George Soros. Zelfs nadat zijn fraude aan het licht kwam, werd hij door Democratische politici, waaronder Maxine Waters, voorzitter van het House Financial Services Committee, geprezen en uitgenodigd om te getuigen voor het Congres. Waters toonde zich zelfs verrast over zijn arrestatie, voorafgaand aan deze prestigieuze gelegenheid. Dit kan zijn omdat SBF nauw met haar aan een wetsvoorstel werkte dat decentralized finance (DeFi) aan banden zou leggen, wat gunstig zou zijn voor zijn eigen financiële belangen.
Nog meer dan de val van Luna en TerraUSD en de daaropvolgende ondergang van Three Arrows Capital, Voyager Digital en Celsius zorgde de neergang van FTX ervoor dat anti-crypto krachten in de Amerikaanse overheid de overhand kregen. De Democratische partij kan in grote lijnen worden onderverdeeld in een kamp dat crypto wil reguleren en het deel dat het wil verbieden of marginaliseren. Dat tweede kamp, aangevoerd door senator Elizabeth Warren met haar ‘anti-cryptoleger’, kreeg na de FTX-crash en de daarmee gepaard gaande ‘politieke ongemak’ de overhand.
Volgens Balaji lieten ook journalisten na om het publiek adequaat te informeren over Bankman-Fried en zijn activiteiten. Voordat zijn bedrog openbaar werd, werd SBF door de mainstream media geprezen en positief belicht. Die positieve berichtgeving ging door nadat bekend werd dat hij miljarden zou hebben gestolen. Media-instellingen, die geld ontvingen van SBF, portretteerden hem als de “JP Morgan van crypto”. Deze voorkeursbehandeling contrasteerde scherp met de overwegend negatieve berichtgeving over Bitcoin en andere crypto-initiatieven in diezelfde periode.
Toezichthouders zoals de SEC zijn niet in staat gebleken om de fraude van FTX op te sporen en consumenten bescherming te bieden. SEC-voorzitter Gary Gensler had privé-ontmoetingen met SBF, terwijl andere crypto-projecten publiekelijk werden aangevallen. Volgens Balaji wijzen deze ontmoetingen op een voorkeursbehandeling voor SBF.
De ene november is de andere niet
De huidige periode en de novembermaanden in 2022 en 2021 staan in schril contrast met elkaar. In november 2021 noteerde Bitcoin zijn hoogste koers ooit. In november 2022 viel FTX en daarmee SBF van zijn voetstuk. Later in die maand verscheen een blogpost op de website van de ECB waarin werd aangegeven dat Bitcoin ‘de weg naar irrelevantie was ingeslagen’. Het bleek wellicht het ultieme bodemsignaal van de huidige cyclus.
In november 2023 is het sentiment een stuk positiever: Bankman-Fried en anderen die in de afgelopen jaren de wet overtraden zijn veroordeeld of zitten vast, de berichtgeving over Bitcoin lijkt positiever te worden en met name het nieuws over een Bitcoin-ETF zorgt voor oplopende koersen en hernieuwd optimisme.